Մեկնաբանություններ

Չեն սիրում սվանները Միխեիլ Նիկոլոզովիչին և վերջ, կամ «վրացական վարդեր» հայ «եղբայրների համար»

Գրիգոր ԱՂԱՆՅԱՆ

Որքան հարևան Վրաստանում ամրապնդվում են Միխեիլ Սաակաշվիլու դիրքերը և թուլանում վրացական նախկին քաղաքական վերնախավի ազդեցությունը, նույնքան ակտիվությամբ շրջանառության մեջ են դրվում Միխեիլ Նիկոլոզովիչի իբր հայկական ծագման կամ, լավագույն դեպքում, «հայասեր» քաղաքական գործչի մասին էժանագին քաղաքական կիքսերը: Ցավալին այն չէ, որ հայատյացությունը դրսևորվում է սեփական երկրի ընտրյալ ղեկավարին քննադատելու և նրա որդեգրած քաղաքականության հետ անհամաձայնություն արտահայտելու ֆոնին: Ցավալին այն է, որ այս անշնորհակալ և էժանագին հնարքներին դիմում են իրենց մտավորական կոչող մարդիկ: Դեռ մի քանի ամիս առաջ էր, որ «աշխարհահռչակ» (ավելի ճիշտ՝ ռուսաստանահռչակ) Ռոբերտ Ստուրուան Միխեիլ Նիկոլոզովիչին «մեղադրեց» հայ լինելու մեջ, որը չի հասկանում վրացիներին ու Վրաստանը: Ստուրուային ձայնակցեցին մի շարք ազգայնական լրատվամիջոցներ և միևնույն ֆոբիաներով տառապող մի շարք hայ մտավորականներ: Մեր կայքում Ստուրուայի հայտարարությունների վերաբերյալ հրապարակված նյութերը երկար ժամանակ ծամծվում էին վրացական զանազան էլեկտրոնային և այլ լրատվամիջոցներում, որոնցում փորձ էր արվում սեփական ֆոբիաները վերագրել հայ մտավորականությանը: Սակայն ժամանակն ու պատմությունը լավագույն դատավորներն են: Չէին հասցրել հանդարտվել կրքերն «անզուգական» Ռոբերտ Ռոբերտովիչի հայտարարությունների շուրջ, և ահա նորից հայատյացության մի նոր նմուշի խոսքափունջ է հրապարակ նետվում վրացական «Ասավալի-դասավալի» լրատվական գործակալության կողմից: Երկկողմանի «հոդվածային փոխհրաձգությունից» հետո «հրադադարը» նորից խախտեցին վրացի մտավորականները` ի դեմս  Մարդու իրավունքների և կրթության պաշտպանության կենտրոնի նախագահ, պրոֆեսոր Բիձինա Սավանելու: Սույն պարոնը հայտնի է Սաակաշվիլու վարչակարգի դեմ «բոցավառ ելույթներով», որոնք պարբերաբար հայտնվում են Youtube-ում (www.youtube.com/watch-v=7i6qsr1ED88), սակայն, ինչպես երևում է, վրաց ժողովուրդն ականջալուր չէ նրա կոչերին և չի պատրաստվում «թախտից գցել» երիտասարդ բարեփոխիչին: Բատոնո պրոֆեսորն այս անգամ չփորձեց հեծանիվ հնարել և գնաց իր ազգակցի (հետաքրքիրն այն է, որ ինչպես և Ստուրուան, սույն բատոնո Բիձինան ևս ազգությամբ սվան է)` Ռոբերտ Ստուրուայի բացած և մնացյալ վրաց ազգայնականների կողմից հիմնավոր կերպով տրորված ճանապարհով և մեկ անգամ ևս հրապարակ նետեց Սաակաշվիլու հայկական ծագման հին երգը: Պրոֆեսոր Սավանելին մի քայլ առաջ գնաց և վրաց-սվանեթական կծու-մռու համեմունքներ խառնեց Սաակաշվիլու հայկականության շիլաշփոթի մեջ:  Վրաստանին ու մարդու իրավունքներին «անմնացորդ նվիրված» սույն իրավապաշտպանը «Ասավալի-դասավալի» գործակալության միջոցով դիմում է ՀՀ նախագահին և Ամենայն Հայոց հայրապետին՝ ՀՀ քաղաքացիություն տալ Սաակաշվիլուն, քանի որ. «Սաակաշվիլին իր նախագահության ընթացքում Հայաստանի համար ավելի շատ բարի գործեր է կատարել, քան` Վրաստանի և վրացի ժողովրդի համար» (https://news.am/arm/news/81704.html): Մինչ այդ չափազանց «մարդասեր» և «օրինապաշտ» պարոնը պահանջում է Վրաստանի սահմանադրության 5-րդ հոդվածի համաձայն այդ երկրի քաղաքացիությունից զրկել Միխեիլ Նիկոլոզովիչին: Դուրս է գալիս, որ սույն «գիտունիկը» պահանջում է գործող նախագահից, որի մենաշնորհն է քաղաքացիություն տալն ու համապատասխանաբար զրկելը, ինքն իրեն զրկի քաղաքացիությունից: Հիվանդոտ և բավական վառ երևակայությամբ օժտված պարոնը կարող էր, օրինակ, իրենց կաթողիկոս-պատրիարք Իլյա Երկրորդի նման քաղաքացիական դիրքորոշում որդեգրել և պահանջել նախագահ Սաակաշվիլուց՝ վերականգնել գործարար Բիձինա Իվանիշվիլու քաղաքացիությունը (https://regnum.ru/news/polit/1466704.html#ixzz1dfa19qaV ): Բայց այս պահին իրավապաշտպան պարոնին հետաքրքրում է Սաակաշվիլու «ազգային պատկանելությունը» և իրեն ու իր նմանների համար անտանելի ու ավելորդ «հայասիրությունը»: Տեսնենք, թե այդ ինչ «հայանպաստ հանցանքներ» է գործել Միխեիլ Նիկոլոզովիչը, որ ինքն իրեն պետք է զրկի Վրաստանի քաղաքացիությունից (եթե հետևենք պարոն Բիձինայի «երկաթյա տրամաբանությանը» և օրենքի տառին). «Միխեիլ Սաակաշվիլին Հայաստանին հանձնեց ճանապարհատրանսպորտային միջանցքը, օգնեց Աբխազիայում բնակվող հայերի տնտեսական և ապագայում քաղաքական դիրքերի հաստատման մեջ, ԱՄՆ-ում գտնվելու ժամանակ մշտապես հանդիպումներ է ունենում այնտեղի հայ համայնքի կարկառուն ներկայացուցիչների հետ»» (https://news.am/arm/news/81704.html)։ Սկսենք «իրավապաշտպան» պարոնի առաջին մտքից: Հաղորդակցման բարվոք պայմանների ստեղծումը և տարանցման հնարավորության տրամադրումը հարևանին, որից շահում են երկու կողմերը, դուր չի գալիս պարոն պրոֆեսորին, որը երևի երանությամբ է հիշում «գուրիական աղվես» Էդուարդ Շևարդնաձեի կառավարման տարիների անկառավարելի Վրաստանը, որտեղ մայրուղու վրա գտնվող յուրաքանչյուր գյուղում և ավանում ճամփեզրին մեկական տնակ էր դրված, և որպես արգելափակոց մայրուղու լայնքով պարան էր ձգված, իսկ տեղական բանդիտական խմբավորումներն անխտիր ու անպատիժ թալանում էին հայկական համարանիշերով բոլոր մեքենաները, կամ էլ երկրաշարժից տուժած և շրջափակման մեջ գտնվող Հայաստան եկող բեռները թալանվում էին վրացական նավահանգիստներում, երկաթուղային կայարաններում և պարզապես դեպի Հայաստան տանող ճանապարհին: Սաակաշվիլու կողմից օրինականության ամրապնդումը և բանդիտական խմբավորումների անզուսպ թալանը կասեցնելը, չգիտես ինչու, չափազանց «հայանպաստ» է թվում այս պարոնին, չնայած ցանկացած նորմալ հոգեկերտվածք և տրամաբանություն ունեցող մարդ պետք է միայն ուրախ լիներ Շևարդնաձեի կառավարման տարիների «բեսպրեդելի» վերացման համար: Բայց չէ, ավելի լավ է երկիրը մնա մեծ ճանապարհի ավազակների ճիրաններում, քան թե նորմալ ու քաղաքակիրթ տարանցման պայմաններ ստեղծվեն հարևան հայերի համար: Եթե կասեք, որ սա կենսաբանական մակարդակում գտնվող հայատյացության հերթական դրսևորում չէ, ապա էլ ինչպես կարող եք այն բնութագրել: Խոսքս հատկապես վերաբերում է մի շարք վրաց մեկնաբանների (Գուլբաատ Ռցխիլաձե և այլք), որոնք փորձում էին Ստուրուայի հետ կապված բանավեճի ընթացքում հակավրացական ֆոբիաներ «հայտնաբերել» հայ մտավորականության շրջանում: Պարզվում է, որ Սաակաշվիլու կողմից ՀՀ-ին տրամադրված միջանցքն օգնել է Աբխազիայում ապրող հայերին տնտեսապես ամրանալ և քաղաքական նորանոր դիրքեր նվաճել: Կարճ հիշեցնենք սույն պարոնին, որ Աբխազիայի հայությունը չի մեղավոր, որ բատոնո «գուրիական աղվեսն» ու «քաջարի» Մխեդրիոնին  ռազմական ավանտյուրայի գնացին Աբխազիայում և դե ֆակտո ու դե յուրե կորցրին սևծովյա այս «փոքրիկ դրախտը»:

Ինչ վերաբերում է ԱՄՆ հայկական «գերհզոր» լոբբիի մասին վրացական մտավորականներին համակած սարսափին, նորից հիշեցնենք այս պարոններին, որ այն այնքան էլ հզոր չէ և դեռևս այնպիսի ուժ չի ներկայացնում Քեռի Սեմի արքունական շրջանակներում, որ Վրաստանում կամ այլ երկրում «հայազգի» նախագահներ բազմեցնի գահին:

Այժմ անդրադառնանք պարոն Բիձինային և վրաց բազում ազգայնական շրջանակներին չգիտես ինչու սարսափեցնող և, միևնույն ժամանակ, անբուժելի հայատյացության վիրուսով վարակող «հավերժ» թեմային` մինչխորհրդային Թիֆլիսին: Ոչ մի հայ մտավորական կամ իրեն հարգող ցանկացած հայ քաղաքական գործիչ երբեք չի հայտարարել, որ պատմական Թիֆլիսը հայկական քաղաք է։ Պատմական ճակատագրի և քաղաքական հանգամանքների բերումով դարերի ընթացքում հազարավոր հայեր ապրել ու ստեղծագործել են այս գեղեցիկ ու ազատ քաղաքում: Թիֆլիսն իրապես հայաշատ քաղաք է եղել, բայց ոչ երբեք հայկական: Եվ սա աքսիոմատիկ իրողություն է: Աքսիոմատիկ իրողություն է նաև այն, որ Թիֆլիսում հայերի կողմից կառուցված բազմաթիվ հոգևոր և քաղաքացիական կառույցներ կան, որոնք քաղաքի պատմաճարտարապետական զարդն են առայսօր, բայց այն բարբաջանքը, որ դուրս է տալիս պարոն պրոֆեսորը, կարծում եմ, արդեն վեր է քաղաքակիրթ մարդու ընկալման տիրույթից .  «Շուտով Սաակաշվիլու և հայկական լոբիի ծրագրով հայերին պետք է վերադառնան այն միլիոնավոր գումարները, որոնք նրանք ներդրել էին մինչև հոկտեմբերյան հեղափոխությունը, իբր Թբիլիսիի վերակառուցման համար»:  Ա´յ քեզ տխմարություն և ա´յ քեզ ազգայնական մոլագարության դրսևորում: Այս մարդուն միայն հոգեբույժը կարող է օգնել, որովհետև նման մթագնումներ ունեցողներին անհրաժեշտ է շտապ մեկուսացնել հասարակությունից:

Հետգրություն 1

Մեծագույն խնդրանքս ու հորդորս հայատյացությամբ տառապող և Սաակաշվիլու ցավ ունեցող վրաց պրոֆեսորներին, ռեժիսորներին, լրագրողներին և մյուս մտավորական այրերին ու տիկնանց: Եթե ձեր միջև ինչ-որ ներէթնիկ խնդիրներ ունեք կամ պաշտպանում եք որևէ հին կամ նոր կլանի շահերը, ապա բարի եղեք դրանում չխառնել հայությանը և հայ տեսակին ընդհանրապես: Հայերի մեղքը չի, որ սվան Ստուրուան, գուրուլի Շևարդնաձեն չեն սիրում կիսամենգրել Սաակաշվիլուն, կամ էլ Արևմտյան Վրաստանը չի ուզում հնազանդվել Արևելյանին:

Հետգրություն 2

Հայաստանը ոչ ձեր «վարդերի» և ոչ էլ, առավել ևս, «ծաղկային հեղափոխության» կարիքը չունի: Միխեիլ Նիկոլոզովիչին դուք եք ընտրել, և ձեր երկիրը նա իրապես ծաղկացնում է, և ձեր ծաղիկները ձեզ պահեք, աշխատեք դրանք չարտահանել, քանզի յուրաքանչյուր վարդ իր հողում է հոտավետ ու գեղեցիկ: